De Tram
De trambaan werd aangelegd, ook door Grolloo. De (E.D.S.)-tram (Eerste Drentsche Stoomtrammaatschappij) tufte met een snelheid van 50 km per uur door de Drentse dreven. De halte in Grolloo was op het brinkje tegenover de Merk tussen Hofsteenge en Gerrie, waar toen nog bakker Luinge woonde. Midden tegen het voormalige schoolplein lag de wissel. Men kon in Grolloo ook wagons op dood spoor zetten. In de richting Schoonloo lagen de rails rechts langs de straatweg en van Grolloo naar Amen voor "'t oal melkfabriekie" langs en precies tussen de boerderijen Amerweg 19 en 21 door en vervolgens steeds rechts van de weg richting Amen. Men kan hier de baan nog steeds terug vinden, maar de rails zijn opgebroken. In het begin van de jaren '20 kwamen al de eerste autobussen. Vele tramlijnen werden opgebroken, maar in Grolloo kwam de tram nog kolen brengen die dan op de halte uit de vrachtwagons konden worden gehaald. De laatste tram reed op 3 maart 1947 en de bussen en vrachtauto's namen het vervoer over.
De tram onderweg.
Ten behoeve van de opgerichte monumenten "Stukjes symbolische rails" op de overhoekjes, welke zijn ontstaan door de aanleg van wegen en de loop van de rails, is onderstaande tekening gemaakt. Deze tekening is terug te vinden op de aangebrachte plaquettes
.
Uit Kijk op Grolloo:
De belangrijke tram verbinding Assen-Coevorden werd op 3 juni 1918 geopend met op de tram als conducteurs M. de Jonge en B. Leyssenaar en als machinist G. Engels.
Ook Grolloo maakte dankbaar gebruik van deze verbinding voor personen-, vee- en vrachtvervoer. Zo was het bijvoorbeeld tijdens de dagen rond de Rolder markt één en al bedrijvigheid door veelvuldig laden en lossen op de wissel in Grolloo. Het brood van Bakker Jan Luinge werd in kisten met de tram naar winkelier Ratering in Ekehaar vervoerd.
Een enkele reis Assen-Coevorden kostte destijds eerste klas f 1,95 en tweede klas f 1,35. Voor het traject Assen-Grolloo-Schoonoord enkel werd f 0,50 gevraagd. Stukgoederen tot een gewicht van 5 kg. kostten per zending 10 cent. Het vervoer van paarden over een afstand van 25 km. kostte f 1,00, koeien f 0,75 en kalveren en varkens f 0,40.
Omstreeks 1930 werden op deze lijn de eerste bussen ingezet wat uiteraard een grote aderlating voor de tram betekende.
Daar de tram zich door de dorpen slingerde eiste zij helaas nogal wat slachtoffers. De laatste rit van de tram was in 1947 met nog steeds de heren Leyssenaar en Engels. Op veel foto's van het oude Grolloo is de trambaan nog goed zichtbaar. Van de tram zelf zijn minder foto's voorhanden.
De tram onderweg.
De stoomtram van de EDS reed door Grolloo vanaf ongeveer 1918. De laatste tram reed in 1947.
Hieronder een verzameling kranten artikelen:
19060124-krant-DAC-tram.jpg
Mijnheer de Redacteur!
Gaarne zou ik, naar aanleiding van uw "jammerklacht", iets in 't midden wenschen te brengen. Er ligt nl. een min of meer bedekt verwijt in aan 't adres onzer ingezetenen, dat ze te weinig hebben geteekend op de lijst voor een stoomtram.
En nu wensch ik even op twee omstandigheden te wijzen, die ongetwijfeld zeer van invloed waren. In de eerste plaats op het feit, dat ongeveer de helft der hier gelegen boerderijen door huurboeren wordt gedreven, terwijl de eigenaren meest elders wonen. 't Is te begrijpen, dat de meiers zich financieel niet bij een stoomtram zullen interesseren, daar ze hun voordelen biedt, welke ze in den vorm van meerdere huurwaarde moeten betalen. Ende eigenaren, die meermalen aangezocht zijn tot medewerken, waar het 't verkrijgen van betere verkeerswegen voor ons dorp betreft, maken er zich met een weigering af, of -- verwaardigen zich bij herhaling niet eens tot een antwoord. In dat opzicht kunnen we nog niet zeggen, dat "het daghet in het oosten!"
In de tweede plaats mag niet vergeten worden, dat bijna alle ingezetenen nog financiële verplichtingen hebben bij het straatwegplan Westerbork - Rolde, waarvoor een aanzienlijk bedrag werd geteekend. Dit zijn wel geen sommen van een aandeel - stoomtram, maar 't zijn bedragen, waarvan men rechtstreeks natuurlijk ook geen renten weer ziet. Nu had dit straatwegplan zeker bij een eventueel aangenomen en verzekerden tramaanleg niet veel kans van slagen meer, het wordt niettemin allicht eerder afgewerkt. In ieder geval is 't zeker, dat de inteekeni.ng voor een straatweg het nemen van aandeelen voor een tram plan in de weg heeft gestaan. In hoever de grootte der aandeelen (of helften) ook nog van invloed was, wensch ik in 't midden te laten. Of ik dan tevreden ben over de financieele resultaten van het tramplan alhier? Geenszins, m.d.r. ! Een enkele maal heb ik me bij 't presenteeren der lijst geërgerd waar men eenvoudig weigert mee te werken en het wegens financieele draagkracht wel kon. Maar gelukkig, een uitzondering. Ook geloof ik stellig., dat men nog te veel voorbij ziet, dat men door vermeerderde waarde van den grond, zijn, desnoods opgenomen, aandeel met rente terugkrijgt.
Waar men hier tegenwoordig slechts 10 à 15 gld. betaald voor een H.A. goed heideveld, geschikt voor ontginning, kan men immers bij goede verkeerswegen gemakkelijk 80 à 100 gld. er voor ontvangen. Hoeveel duizenden guldens zou het groote veld tusschen Assen en Schoonoord niet in waarde stijgen bij een tramaanleg !
Tenslotte m.d.r., hopen we, dat uw commentaar en mijn" jammerklacht" en verder geschrijf, nog aanleiding is , dat wie het tramplan nog kunnen steunen, het nog doen; de gelegenheid zal bij een volgende vergadering van dorpsgenoten zeker nog wel worden geboden.
Met dank voor plaatsing,
Uw berichtgever.
--------------------------------
19051017-krant-NieuwsvdDag-tram
Nieuws van de Dag 17 oktober 1905
Nieuwsblad van het Noorden 3 november 1927
Nieuw Tilburgsche Courant 23 september 1929
De Telegraaf 26 september 1929
19330421 krant NvhN tramongeluk Ekehaar
19330421 krant Leeuwarder Courant tram
Nieuwsblad van het Noorden 24 december 1940